Początki własnej firmy – branding, od czego zacząć?

Początki własnej firmy w pierwszej kolejności kojarzą się większości z wydatkami – logo, materiały reklamowe, reklama w social mediach, strona internetowa. Lista zadań, której końca nie widać. Przede wszystkim patrzmy na to, jak nie na wydatek, a inwestycję. Jeśli projekt logo i całej reszty zostanie zrobiony dobrze, to w późniejszym czasie wydane pieniądze zwrócą się z procentem. Ważne jest to, aby znaleźć odpowiednią osobę do wykonania dla nas tej pracy. Trzeba mieć na uwadze też to, że nie zawsze tańsze rozwiązania są dobre, o czym napiszę później. Na początku rozkręcania własnego biznesu trzeba mieć jakiś plan działania i ściśle się go trzymać. Wielu z początkujących przedsiębiorców rozpiera tak duża energia do działania, że wszystko chcą zrobić najlepiej na wczoraj. Wiem to, bo sam byłem w podobnej sytuacji. Dlatego, nie dajmy się zwariować!

Plan działania

Ułóż sobie plan działania i trzymaj się go, nie wyprzedzaj i nie przeskakuj kolejnych jego punktów. Wiadomo, że jak już mamy własny biznes, chcemy jak najszybciej zacząć działać, tym samym zaczynamy wyścig, który praktycznie jest przegrany na samym starcie. Początki są szczególnie ważne, ponieważ, to jak będzie wyglądać nasz start w danej branży, zależy właśnie od działań jakie podejmiemy na początku. Kiedy wchodzimy na rynek ze swoimi usługami lub produktem najlepiej mieć już swój znak firmowy i stronę internetową, które są ze sobą spójne.

Trzymaj się swojego planu

Mamy już swój plan działania, dokładnie rozpisane kolejne jego punkty. Pamiętajmy, aby  nie gonić za szybkim sukcesem, bo to nie zawsze się udaje. Stracimy tylko swój zapał i chęci do działania. Wyobraźmy sobie taką sytuację: mamy zrobioną listę rzeczy jakie musimy zlecić grafikowi (logo, ulotki, strona internetowa). W pogoni za konkurencją, która już ma swoją pozycję na rynku zaczynamy się spieszyć (zaczyna się wspomniany wyścig). Chcemy wszystko przyspieszyć więc zlecamy trzem różnym grafikom zrobienie dla nas projektów; logo, ulotki, strony. Co może pójść nie tak? W taki sposób przegrywa się wyścig. Wyprzedziliśmy własny plan działania, a co za tym idzie, dostaniemy niespójne ze sobą elementy identyfikacji wizualnej firmy.

Z grubsza będzie to wyglądało tak: logo – ok, mam fajne logo firmowe. Ulotka – wygląda jak innej firmy, zupełnie niezgodna z symboliką, jaką narzucać miał znak graficzny. Strona www – jest super, tylko, to strona nie mojej firmy, również niezgodna z przekazem jakie niesie logo. Straciliśmy cenny czas, pieniądze i zapewne chęci i cierpliwość. Początki własnej firmy miały wyglądać przecież inaczej…

Zanim przedstawię Wam mój plan działania pokażę pewien schemat, który już od dawna krąży w internecie. To cała prawda jeśli chodzi o usługi, nie tylko graficzne.

Jestem w o tyle dobrej sytuacji, że na co dzień zajmuje się tworzeniem elementów identyfikacji wizualnej. Dlatego, większość początkowych rzeczy mogłem zrobić sam, a przy tym łatwiej mi było trzymać się odpowiedniej, założonej wcześniej kolejności zadań.

Początki własnej firmy, to od czego zacząć? Od znalezienia człowieka, który wykona dla Ciebie (najlepiej wszystkie) niezbędne prace graficzne potrzebne do rozkręcenia biznesu.

Odpowiedni człowiek na odpowiednim miejscu

Najważniejsza i najtrudniejsza zarazem rzecz jaką trzeba zrobić na początku, to znaleźć grafika lub studio graficzne, które wykona dla Ciebie (najlepiej kompleksowo) projekty logo, wizytówki, strony www, ulotki itp. Wykonawcę, który nie naciągnie Cię na dodatkowe koszty. Uczulam też przed firmami, które nie mają żadnych dodatkowych pytań do zlecenia, a później przedstawiają Ci efekty swojej pracy, które całkowicie odbiegają od początkowych, wspólnych ustaleń. Najlepiej, aby projekty te robiła jedna osoba, ponieważ mamy pewność, że będzie wszystko zrobione w jednym stylu, zachowany będzie odpowiedni poziom wykonania, a co za tym idzie, wszystko będzie ze sobą spójne. Trzeba bardzo uważnie i z dystansem podejść do wyboru osoby czy agencji, z którą będziesz chciał/a współpracować.

Zatem, jak szukać odpowiedniej osoby/firmy?

Sposobów jest mnóstwo: tematyczne grupy na facebooku, googlować, polecenia od znajomych, na portalach z ofertami itp. Wybierzemy sobie kilka interesujących pozycji i co dalej? Na co zwrócić teraz uwagę?

Poniżej przedstawiam kilka punktów, które pomogą Ci wybrać odpowiedniego dla Ciebie grafika:

• Przejrzyj portfolio danej osoby i spróbuj odnaleźć w nim styl, który Ci odpowiada, rozwiązania, które Tobie się podobają.
• Sprawdź, czy projekty danej osoby są czytelne, nie są przesycone i chaotyczne.
• Wyślij do grafików, których wybrałeś zapytania z wyceną. Opisz dokładnie czego oczekujesz. Część z nich będzie na pewno dopytywać o szczegóły zlecenia, bardziej interesować się Twoim zapytaniem. Inni od razu wycenią Ci swoją pracę – tych raczej unikaj.
• Podczas wymiany wiadomości zobaczysz, jaki kontakt z klientem ma każdy z nich. Jeśli już na początku będziesz mieć odczucie, że się nie dogadujecie, nie trać czasu.
• Podczas omawiania Twojej koncepcji logo, czy strony internetowej grafik powinien doradzić Ci lub odradzić pewne rozwiązania. Z doświadczenia na pewno wie, że niektóre rzeczy się nie sprawdzają lub nie wyglądają korzystnie. Po sobie wiem, że jeśli szukam usługodawcy, to zwracam się do niego z jakimś własnym, podstawowym planem. Nie zdarzyło mi się, że zleceniobiorca przyznał mi 100% racji, zawsze znalazło się coś co przeoczyłem, o czym nawet nie pomyślałem, a było to bardzo istotne. Szukaj ludzi, którzy dają też coś od siebie.

Jeśli podejdziemy do tego z dystansem i cierpliwością na pewno zaowocuje to długoterminową współpracą i zadowalającymi efektami pracy.

Grafik freelancer czy agencja/studio graficzne?

Kolejne pytanie… Oczywiście jako grafik freelancer polecam skorzystanie ze swoich usług. Freelancer wcale nie musi być gorszy od agencji i na odwrót. Nie będę się w tym temacie mocno rozpisywać. Podam konkretne powody dlaczego, jeśli chodzi o usługi, zdecydował bym się na współpracę z freelancerem:

• Pracuje na własny rachunek a jego czas pracy ustala sobie indywidualnie – może pracować cały dzień albo tylko dwie godziny, mówiąc w skrócie, freelancer szybciej znajdzie czas na Twój projekt
• Nawiązując do punktu powyżej, freelancer nie pracuje na etacie, więc nie ma nikogo nad sobą, co pozwala obniżyć koszty pracy.
• Wszystkich ustaleń dokonujesz bezpośrednio z nim (bez pośredników).
• Indywidualne podejście do zlecenia. Z racji nielimitowanego czasu pracy, freelancer może bardziej zaangażować się w Twoje zlecenie. Ktoś powie, że przecież studio graficzne również poświęca dużo czasu na analizę rynku itp. Tak, to prawda, ale… Jak myślisz, kto jest bardziej zmotywowany do działania? Freelancer, który pracuje na własny rachunek i reputację, czy grafik pracujący na etacie w studiu/agencji?
• Wiem po sobie, że nawet po rozliczeniu projektu bywa tak, że ludzie wracają po drobne zmiany w projektach, za które nie biorę dodatkowych opłat (o ile zmiana dotyczy drobnych rzeczy). Skoro realizowałem ten projekt, a korekta dotyczy tylko zmiany koloru czcionki lub linijki tekstu, która nie rzutuje na całość, dlaczego mam nie pomóc. Freelancer też człowiek 🙂

Moim zdaniem grafik pracujący na siebie jest bardziej elastyczny i do niektórych kwestii ma znacznie lepsze, bardziej życiowe podejście. Ponadto (napiszę to jeszcze raz) zależy mu na dobrym wykonaniu swojej pracy. Prawdopodobnie, gdy wykona ją na wysokim poziomie, klient będzie zadowolony i będzie go polecać znajomym i sam korzystać jeszcze z jego usług w przyszłości. Freelancer również przerabiał początki własnej firmy i wie, jak ważnym tematem jest to dla jego klientów.

No, to mamy już wybranego grafika. Zaczynamy zlecać pierwsze projekty.

Na początek logo firmowe

Bezapelacyjnie jest to pierwsza pozycja jaką powinna zlecić nowa firma grafikowi. Znak graficzny Twojej działalności będzie przetaczać się we wszystkich materiałach dotyczących firmy: strona www, wizytówki, papier firmowy, materiały reklamowe, szablony prezentacji itp. Zanim zaczniesz przygodę z brandingiem i zlecisz projekt logo musisz zastanowić się nad podstawowymi informacjami o prowadzonym przez siebie biznesie: nazwa firmy, jej profil, target, co ją wyróżnia itp. Pisałem już o tym w artykule Jak napisać dobry brief oraz w pierwszym etapie artykułu o Procesie powstawania logo. Zachęcam do zapoznania się z tymi tekstami i przygotowania do rozmowy z grafikiem.

Czas powstawania logo będzie zależny od waszych ustaleń z wykonawcą: ilości ustalonych wstępnych propozycji do przedstawienia, metod pracy grafika, ilości ustalonych korekt do wybranego projektu. Okres ten jest bardzo zróżnicowany, może to być 4, 7 lub 10 dni. Uzbrójmy się w cierpliwość i czekajmy na efekty. Ponadto, grafik na pewno poinformuje nas, kiedy będziemy mogli spodziewać się pierwszych projektów.

Jeśli mamy już logo, to jeszcze potrzebujemy do niego instrukcji obsługi – czyli księgi znaku. Bardzo często jest traktowana po macoszemu jako zbędna rzecz i dodatkowy koszt. W księdze znaku znajdują się bardzo ważne informacje na temat naszego logo, chociażby takie jak: przykłady poprawnego i błędnego wykorzystania, tło na jakim nasz znak wygląda dobrze, a jakiego nie wolno używać, znaczenie znaku, kolory wykorzystane w logo, dozwolone modyfikacje itp. Niby o tym wiesz, ale kiedy zmienisz grafika z jakiegoś powodu i będziesz potrzebować odświeżonego wyglądu materiałów firmowych, księga znaku okaże się niezbędna.

Identyfikacja wizualna

Kiedy masz już swoje wymarzone logo, możesz przystąpić do zlecania elementów identyfikacji wizualnej firmy. Zanim zacząłem projektować dla siebie musiałem zastanowić się, które z nich będą mi tak naprawdę potrzebne, z których będę korzystać jako grafik freelancer. Początki własnej firmy to mnóstwo pytań do samych siebie i ważnych przemyśleń. Ważne aby podjąć świadomą decyzję.

Wizytówki

W moim przypadku mało przydatne ale mimo wszystko mam zawsze przy sobie kilka sztuk. Dlaczego mało przydatne? Dlatego, że jako freelancer szukam klientów przez internet, pracuję głównie zdalnie, nie spotykam się z klientami, a jeśli już, to bardzo rzadko. Z tego powodu wizytówka nie jest niezbędna w mojej firmie. Mimo wszystko warto ją mieć przy sobie. To, że nie spotykam się z klientami na co dzień, nie oznacza, że nie mam w ogóle kontaktu z ludźmi. Wychodzę z domu, spotykam się ze znajomymi i zdarza się poznawać nowych ludzi. W taki sposób udało mi się rozdać kilka wizytówek. Wizytówki na pewno sprawdzą się jeśli jeździmy na spotkania biznesowe, bierzemy udział w konferencjach lub różnych otwartych imprezach, gdzie spotyka się mnóstwo nowych ludzi. Wszystko zależy od profilu naszej działalności.

Strona internetowa

Dla grafika freelancera, studia graficznego, fotografa, agencji jest to bardzo ważna, a nawet najważniejsza zaraz po logo pozycja. Strony w tym przypadku służą do prezentowania swojego dorobku, doświadczenia w portfolio. Strona internetowa oprócz funkcji przedstawienia oferty firmy, traktowana jest jako jej wirtualna wizytówka. W dzisiejszej dobie firma, która nie ma aktualnej strony internetowej jest mało wiarygodna. Przed zleceniem stworzenia strony internetowej, musisz o niektórych rzeczach zdecydować sam/a. Oczywiście możesz też poprosić o opinie grafika, który prowadzi przecież swoją stronę i na pewno ma jakieś zdanie o tym co, gdzie i za ile.

Zatem, co musisz mieć zanim wystartujesz z firmową stroną internetową? Musisz załatwić sprawę hostingu oraz domeny. Dobrze by było mieć te dwie pozycje wykupione w jednej firmie, tak po prostu dla zwykłej wygody. Mimo to, nie kieruj się wygodą, ale m. in. niezawodnością w działaniu hostingu czy też dobrymi opiniami o wsparciu technicznym. Pozostałe kwestie, to indywidualne potrzeby:

•  Wersja strony One page, czy strona z zakładkami?
• Strona jako wizytówka czy również jako serwis?
•  Jakie treści będziesz prezentować na stronie?
• Czy będziesz też na niej prowadzić bloga?
• Czy będzie działać również jako sklep internetowy?

Musisz zastanowić się nad podstawową funkcją Twojej strony.

Reklama i początki własnej firmy

W tym miejscu nie będę się mocno rozpisywać. Reklama to naprawdę szeroki temat zasługujący na nowy artykuł. Opiszę najbardziej oczywisty przykład materiałów reklamowych, które jako pierwsze nasuwają mi się jeśli chodzi o rozkręcanie biznesu. Napiszę też kilka słów jak wykorzystać media społecznościowe do reklamowania lokalnego biznesu.

Ulotka, plakat

Idealne elementy reklamy zewnętrznej dla lokalnych biznesów. Początki własnej firmy prowadzonej na terenie swojego miasta nie muszą być trudne – w takich przypadkach ulotka oraz plakat bardzo pomogą naszym potencjalnym klientom w dotarciu do naszego miejscowego sklepu, siedziby firmy. Ulotka w formie krótkiego opisu działalności firmy z mapką, która pokazuje jak do nas trafić oraz spójny z nią plakat, który może być bardzo dobrym uzupełnieniem oferty przedstawionej w ulotce ma zachęcić klienta, aby przyszedł do nas, choćby tylko z samej ciekawości. Nawet sama obecność klienta z ciekawości jest dla nas dobrą informacją, ponieważ oznacza to, że projekt ulotki i plakatu był wykonany bardzo dobrze i spełnia swoją funkcję. Krótko mówiąc, nie wyrzuciliśmy pieniędzy w błoto.

Media społecznościowe

Facebook już w tej chwili, to nie tylko portal społecznościowy, ale jest to potężne narzędzie do pozyskiwania klientów przy pomocy reklam. Portal gromadzi mnóstwo danych o ludziach, choćby dzięki geolokalizacji lub informacji, które dobrowolnie podaje sam użytkownik na swoim profilu. Dzięki temu jesteśmy w stanie ustawić bardzo trafnie target naszej kampanii reklamowej. Prowadząc biznes lokalny mamy jeszcze lepszą sytuację, ponieważ ustawiamy jako cel ludzi z danego miasta. Ta opcja znacznie zawęża liczbę użytkowników, którym ma się nasza reklama wyświetlić, a co za tym idzie oszczędzić nasze pieniądze. Wystarczy nam dobry projekt graficzny reklamy, która przykuje uwagę użytkownika, a ten z kolei kliknie w link przenoszący go do naszej strony internetowej.

Początki własnej firmy, cały branding, szum związany z organizacją początkowych prac i dogranie wszystkich zleceń nie musi być katorgą. Trzeba tylko robić wszystko w odpowiedniej kolejności, nie spieszyć się z kluczowymi zadaniami takimi jak stworzenie logo czy strony internetowej. Przed podjęciem jakiegokolwiek działania staraj się zdobyć chociaż podstawową wiedzę na ten temat, aby przygotować się do rozmowy i omówienia zleceń z wykonawcą. Logo, strona internetowa, spójna identyfikacja wizualna, dlaczego to wszystko jest takie ważne? Pamiętaj, że jak Cię widzą, tak Cię piszą, a pierwszego dobrego wrażenia nie zrobisz drugi raz.